woensdag 10 september 2014

Dexcom sugar surfing

Surfen op de golf


Ik vind sugar surfing een heerlijke naam voor een titel en hij komt dan ook niet van mij. De Amerikaanse endocrinoloog Dr. Stephen Ponder die zelf diabetes heeft, gaat er een boek over schrijven en de Facebookberichtjes die ik van hem volg zijn erg herkenbaar.

Ik doe het al langer, ook toen ik nog de Enlite sensor gebruikte van Medtronic. Het principe is redelijk eenvoudig. Normaal geef je insuline als je begint te eten. De maaltijd zal je bloedsuiker doen stijgen en de insuline zorgt ervoor dat die suikers in je bloed naar je organen en spieren gaan. Je gaat dus je suikers 'verbruiken' en je bloedsuiker daalt weer. Er ontstaat dus na de maaltijd een piek in je bloedsuiker.

Nu is het aan ons, diabetici om die piek onder controle te houden. Als je een glucosesensor gebruikt, kan je dat heel eenvoudig door je insuline vroeger in te spuiten dan de maaltijd. Voor mij persoonlijk zijn typische vertragingen zo'n 30 tot 60 minuten. Je geeft dus eerst je insuline in, wacht dan 30 tot 60 minuten en dan begin je pas te eten. Uiteraard hangt alles nu af van wat je eet, hoeveel je eet en hoe hoog je bloedsuiker al stond voor je aan de trip begint.

Als het goed gaat, moet het er ongeveer zo uitzien. Merk meteen op dat het een maaltijd met pasta is, en daarom is de bolus van het type 'dual wave', wat dus wil zeggen dat ik meteen een dosis insuline krijg en dat daarna, gespreid over anderhalf uur nog eens een kleinere dosis vrijkomt uit de insulinepomp. Dat staat nu even los van het sugar surfing principe, je kan dat met elke maaltijd.



Zoals je ziet komt er na het geven van de insuline (het eerste deel dan toch) een daling van je bloedsuiker. In dit geval is dat al merkbaar na ongeveer 20 minuten. Er zit een kleine vertraging op de sensor en de insuline heeft ook wat tijd nodig om te beginnen werken. Op het moment dat ik zie dat de daling is ingezet, begin ik te eten. Dat geeft een groot voordeel om maaltijdpieken te vermijden als je gegeten hebt. Je merkt ook dat mijn bloedsuiker na de maaltijd nooit boven de 150 is gekomen, iets wat we als diabeet erg fijn vinden.

Oefenen !


Toen ik een jaar of twee geleden mijn diabetesteam vertelde dat ik dit deed, werd daar met enige paniek op gereageerd. Dat is ook begrijpelijk omdat je bloedsuiker makkelijk te laag kan gaan als je een grote hoeveelheid insuline geeft om een maaltijd te verwerken en dan niks eet. Daarom ook dat zoiets enkel verantwoord is als je een glucosesensor draagt.

Helaas is een menselijk lichaam, zeker één met diabetes, heel erg onvoorspelbaar. Hier zie je een voorbeeld hoe het zelfs mét sensor nog kan misgaan.

Na de bolus wachtte ik weer een aantal minuten en ik zag de daling komen. Maar je ziet dat die dit keer veel sneller ging. Toen ie in 't rood ging, kwam er een hypo alarm en heb ik eerst een half glas fruitsap gedronken om de trend sneller om te keren.



Hoewel ik normaal met lichtbruin brood erg snel kan stijgen, bleef het nu nog beperkt en kwam ik op een - voor mij - redelijk normale curve uit.





Maar het kan ook in de andere richting misgaan. Op een ochtendwaarde van 145 (wat voor mij gigantisch hoog is, maar er ging een nachtelijke hypo en het nodige snoepgoed aan vooraf) heb ik hetzelfde principe proberen toe te passen.


Merk op de dat de bolus van 7.3 eenheden Novorapid al rekening houdt met de hogere ochtendwaarde, het is de insulinepomp die voor me uitrekende dat ik nu wat meer nodig had.


Toch bleef de daling die er altijd komt dit keer helemaal uit. Ik heb na een uur nog kleine bolusjes van 0.4 en 0.8 eenheden gegeven, maar de golf waar ik op wou surfen, kwam er nooit. Na anderhalf uur besloot ik om toch te ontbijten en gaf ik nog een extra eenheid insuline. We zijn immers zo veel later en de originele insuline had veel van haar 'kracht' al verbruikt.

Ken uw grenzen


Misschien viel het niet op in de vorige afbeeldingen, maar de grenswaarden die ik instel op mijn Dexcom zijn belachelijk. En ja, ik weet dat. Maar daar is een goede reden voor.

Mijn hoogalarm (de gele horizontale lijn) staat vaak op 130 mg/dl en dat is een waarde die mensen zonder diabetes ook makkelijk hebben na een maaltijd. De gele en de rode lijn die op de foto's te zien zijn, zijn dan ook niet de streefwaarden die ik vooropstel.

Alles hangt af van wat ik gegeten heb, maar na een maaltijd mag ik gerust boven 130 uitkomen. De ondergrens van 75 verander ik ook elke dag afhankelijk van wat er aan de hand is. Als ik ga wandelen, zet ik die hoger en als ik ga slapen zet ik ze op 65.

De twee lijnen zijn dus in mijn geval de waarden waarop ik een beslissing wil nemen. Als ik na een maaltijd boven 130 ga is dat niet erg, maar 150 is voor mij wél genoeg. Daarom wil ik verwittigd worden als ik die 130 bereik, zo kan ik een kleine extra bolus geven op de stijgende golf. We zijn aan 't surfen, remember?

Ook voor de ondergrens is dat zo. Tijdens de rugrevalidatie die ik nog even nodig heb, zet ik de ondergrens op 100 omdat ik bij een inspanning snel kan zakken én omdat de Dexcom een kwartier achter loopt op de echte bloedsuikerwaarde. Als ik een hypo wil vermijden tijdens een inspanning, zet ik dus best de ondergrens wat hoger. Als ik slaap, zet ik ze op 65 omdat ik niet wil wakker gepiept worden door een alarm dat geen kwaad kan in rust.

The trend is your friend


Alles wat ik in het ziekenhuis geleerd heb om mijn diabetes te regelen, heb ik verdrongen. De principes kloppen immers niet meer als je een glucosesensor gebruikt op de manier die volgens mij de beste is.

Zo heb ik een boluswizard op mijn insulinepomp. Die rekent in mijn plaats uit hoeveel insuline ik nodig heb voor een bepaalde hoeveelheid koolhydraten in mijn maaltijd én om de nodige correctie te doen als ik voor de maaltijd te hoog of te laag sta.

Die correctie negeer ik nu omdat ze niet klopt. Ik heb gemerkt dat niet de waarde van je bloedsuiker, maar wel de trend die hij volgt belangrijk is.

Als ik met een vingerprik een waarde van 140 zou meten, dan zal mijn pomp een redelijke correctie voorstellen omdat de pomp naar 85 wil zakken. Als ik op de Dexcom zie dat er een dalende trend is, zou ik zeker in een hypo komen door die correctie die de pomp voorstelt, te aanvaarden.

Over het algemeen kan je best stellen dat ik nauwelijks nog rekening hou met mijn bloedsuikerwaarde zelf, maar meer met de daling of stijging van de lijn. Om een stijgende lijn om te buigen, heb ik makkelijk één extra eenheid insuline nodig, vaak ook meer. Een dalende trend heeft soms al Dextro nodig als ik nog boven de 100 zit. Een gewone vingerprik vertelt je daar niks over.

Microbolus


Nog iets wat ik geleerd heb in het ziekenhuis en nu negeer: correcties. Ik heb geleerd dat je een correctie uitvoert voor een maaltijd als je bloedsuiker niet binnen de vooropgestelde grenzen ligt. Dat doe ik dus niet meer.

Het alternatief is de microbolus en hij staat los van grenzen die op papier staan. Het maakt mijn endocrinoloog een beetje nerveus omdat ie enkel de data van mijn pomp ziet en niet van de Dexcom.

Wat er nu gebeurt is enkel kleine bolusjes toedienen en telkens een kwartier of een half uur wachten om te zien of het ook effectief iets doet. In dit geval dat hierboven al stond, wou ik dus een dalende trend opwekken voor de maaltijd, iets wat niet geweldig wou lukken. Maar het alternatief is bolussen op basis van een vingerprik, en dat is op zijn zachtst gezegd 'natte vingerwerk' in vergelijking met de info die ik nu krijg van de Dexcom.

1 opmerking: