maandag 13 oktober 2014

Ik ben niet belangrijk

Het was een moeilijke stap om te zetten. Maar omdat het uiteindelijke doel, en wellicht is dat in elk mensenleven zo, een zo goed en zo gelukkig mogelijk leven werd, moest ik hem zetten.

Dat gebeurt niet snel en ik kan het enkel nadien beschrijven. Dat lukt pas op het moment dat je merkt dat er iets is veranderd in je manier van denken. Tegelijkertijd blijft het duidelijk dat oude gewoonten en denkpatronen soms hardnekkig zijn, dus ook in dit geval noem ik dit een work in progress. Waar het echt om gaat, is net wat de titel zegt. Het besef dat je zelf niet belangrijk bent, moet lang sudderen vooraleer je zoiets echt kunt toegeven. In ons boekje met twaalf stappen noemt men dat nederigheid en vandaag is dat woord in ons halfrond iets vies.

Maar als je verder terugdenkt in de tijd of naar andere culturen kijkt, dan is het vaak een hoeksteen van geluk. Je hoeft niet meteen aan een Boeddhistische monnik te denken: ook de godsdienst waar ik groot mee werd, had het in hun boekje staan. Het boekje was dikker en er stond naar mijn mening enorm veel onzin in, maar net zoals dat met andere normen en waarden is gebeurd, is dit er eentje dat ik in ere heb hersteld.

Het begon toen ik verplicht werd om toe te geven dat ik machteloos stond tegenover alcohol. Dat klinkt zwaar maar het wil enkel zeggen dat ik nooit één of twee pinten kon drinken. Het was alles of niks. Een fles of een bak die half leeg was, verdroeg ik niet. Een avond beëindigen om één uur 's nachts omdat het goed geweest was, kon ik niet. Het was thuisblijven of de keet sluiten. En indien nodig, als het sluitingsuur me niet aanstond, zocht ik andere keten die mijn timing wel respecteerden. Zoiets noemen wij dan "nederig toegeven dat je machteloos staat tegenover alcohol". Er komen details als God en een Hogere Macht aan te pas, maar een atheïst kan die moeilijk meenemen.

Later werd gevraagd om dit principe uit te breiden. Maar ik was al nuchter en vroeg me af waarom ik me daar in godsnaam mee zou bezighouden. Toch is dat eenvoudig: als je nuchter wilt blijven, moet je eerst gelukkig worden en dan is dit een vereiste waar je niet omheen kan.

En dat vraagt tijd, want het gaat in tegen alle principes die je werden aangeleerd door familie, omgeving en school. Ik leerde dat ik een sterke eigen mening moest hebben. Ik moest ervoor uitkomen en duidelijk zeggen waar ik voor sta. Ik moest ook anderen overtuigen dat ik gelijk had, want een gezonde discussie verheldert de geest. Ik werd aangeleerd om van me af te bijten en me niet te laten doen in de grote boze wereld.

Aan de AA tafel was er een andere cultuur en dat was eerst moeilijk. Het ligt vast in regels die je moet volgen, en voor een alcoholist is zoiets zwaar. Plots moest ik zwijgen als anderen praten. Hoewel ik vaak wou tussenkomen, vaak zelfs gewoon om te zeggen dat ik iets begrijp of herken, volgens de nieuwe regels moest ik zwijgen. Daar was een goede reden voor: in plaats van praten, moest ik nu luisteren. Je mening voor jezelf houden tot je het woord krijgt, is niet makkelijk. Maar het kan dus en eens je het in het echte leven ook toepast, verandert er plots erg veel.

Het is niet nodig om je te verdedigen, want ik weet zelf wel waar ik voor sta. Mensen die me kennen, weten dat ook. Het is dus niet langer nuttig om te discussiëren en mijn gelijk te halen. Nederigheid mag dan een vies woord zijn, als je het toepast, word je leven veel rustiger. Er valt een hoop ballast van je schouders als je niet langer in de verdediging hoeft te gaan. Het wil niet zeggen dat je over je heen laat walsen, maar op het juiste moment zwijgen is een kunst die ik moest aanleren.

Ik moest denken aan dit dr Phil-ism. "Never mis a good chance to shut up", het zegt het allemaal. De hele kern van de zaak in één zin, daar is ie goed in. "Do you want to be right, or do you want to be happy" is er nog zo één.

"Ik ben niet belangrijk". Zo begon de tafelgenoot zijn betoog. Hij komt net zo lang aan deze tafel als ik. Hij heeft de kunst om enkele pagina's van het moeilijk plan, zijn "nieuwe film", uit te drukken in één korte zin. Als je nieuw bent, klinkt het vreemd. Als je al even hier komt, is zoiets heel logisch.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten