Ongelukkig nuchter

Het gaat een tijdje terug in mijn herinnering, maar toen ik de woorden ongelukkig nuchter hoorde in een bindtekst van de voorzitter, wist ik meteen wat dat betekende. Het lijkt vanzelfsprekend dat het geen doel op zich is, want wie wil er nu ongelukkig zijn. Toch spreek ik in mijn geval over een periode van zeker één jaar.

Dat heeft veel te maken met het traject dat je doorloopt. Ik ben niet op een maand verslaafd geworden, dus het spreekt voor zich dat ik ook niet meteen nuchter was. Die periode kan ik dus best beschrijven met de woorden ongelukkig nuchter.

Ik zit nu vijf jaar aan de tafel en heb trouwens deze mooie munt als aandenken gekregen van mijn tafelgenoten.

Ik vond dat boekje met die 12 stappen eerst maar niks, eerlijk gezegd. Ik heb het trouwens nog altijd niet gelezen. We hebben elke stap uiteraard al vaak samen gelezen, maar nog nooit nam ik het boekje thuis vast en dacht: nu wil ik eens lezen wat stap 7 echt betekent. Ik zeg nu gewoon een nummer, maar heb uit het blote hoofd (jaja) geen idee wat daar in staat, in stap 7.

Van sommige stappen weet ik het wel, ik wil alleen zeggen dat het nog steeds geen bijbel is waar ik verzen uit kan citeren die meteen een diepe indruk nalaten op mensen die luisteren.

Toch is het nu heel anders. Ik onderschat de waarde van die woorden niet meer, ook al vind ik de vorm nog steeds ouderwets. Maar de inhoud is goud waard. Het verschil was heel groot toen ik de eerste keer het kelderzaaltje verliet. De weken en maanden die volgden na mijn eerste AA meeting zou ik plots van zat naar nuchter gaan en dat was een wereld van verschil. Het ging trouwens verbazend vlot want het eerste glas laten staan gaf me geen problemen. Ik werd snel fitter, gezonder en blijer.

Maar ook toen al gaf ik punten. Ik gaf punten op een schaal van nul tot tien. Het truukje was me aangeleerd door mijn psychologe. Ik moest me bewust worden van mijn gemoedstoestand, en dat deden we in overleg. Ik zou punten geven van nul tot tien. Nul wil zeggen dat ik doodongelukkig en zelfs depressief was, een tien zou het ultieme doel zijn van uiterste voldoening en geluk.

Wat was er nu gebeurd? Ik dronk geen alcohol meer en dat was een grote omwenteling. Ik kon weer normaal functioneren en werd niet snel meer slecht gezind. Mijn gemoed was beter, maar ik vond een zee van tijd waar ik geen weg mee wist. In principe reken ik in grote lijnen dat een dag bestaat uit drie keer acht uur. Je slaapt acht uur (I wish!), je werkt acht uur en dan schieten er acht uur over die je zelf invult.

Alleen, ik wist niet hoe dat moest. Ik had die vrije acht uur (en stukken van de andere schijven van acht) immers altijd overgoten met vodka, en nu was er niks. Ik was nuchter, maar wat was nu écht het verschil? Ik wist zeker dat het de goede keuze was, want mijn score was gestegen van een diepe nul naar een drie of een vier, al naargelang hoe ver het jaar vorderde. Maar meer dan vijf kon ik me nooit geven en ik wist niet waarom.

Ik leerde mensen kennen en nieuwe hobby's vulden de schijf van acht vrije uren. Na een tijd liep de schijf over en ik moest zelfs snoeien in de hobby's. Ik merkte dat die nieuwe mensen over 't algemeen weinig alcohol dronken. Ik ben nooit selectief geweest hoor, ik zag gewoon dat mensen die passioneel bezig zijn met iets geen tijd hebben om op café te gaan. Alleen kom je die mensen nooit tegen als je zelf op café gaat. Daar zitten blijkbaar vooral mensen die ... veel op café gaan.

Maar om van die buis vanaf te geraken, ik had nooit meer dan vijf op tien, moest ik iets anders doen. Dat staat trouwens ook allemaal in die stappen, alleen worden die woorden wazig. Wat wil dat nu zeggen, innerlijke rust vinden of jezelf graag zien? Hoe kan ik nu nederig worden als ik zoiets helemaal niet wil? In elk geval, het kwam dus wel los. Alle vragen kregen wel degelijk een antwoord, ook de moeilijke. Wat is de zin van het leven, waarom ben ik hier eigenlijk? Wat betekenen de dingen die ik doe als ik 's morgens opsta? Waarom zou ik ze doen en waarom zou ik niet gewoon in bed blijven liggen?

De antwoorden kan je moeilijk in simpele woorden vertellen, ze hebben veel met zingeving en zo te maken. Maar in de praktijk kwam het erop neer dat alle normen en waarden werden uitgevaagd en vervangen door anderen. Ik besliste zelf om niet meer mee te doen in de race die me was opgelegd. Hoeveel ik in 't vervolg zou verdienen, telde niet meer mee. Een mooie wagen en een goede job ook niet. Jezelf definiëren met je functie op de arbeidsmarkt dus ook niet meer.

De bon-vivant van vroeger ging nu van het leven genieten, maar dit keer dus écht. En dat doe ik dus niet met drank en een rijkelijk gevulde borden in vijfgangenmenu's. Soberder lukt gewoon veel beter en nergens is er nog enige druk om wat dan ook te bewijzen.

Wat is dus het verschil tussen ongelukkig nuchter en gelukkig nuchter? Wel, voor mij zijn dat alle elf stappen die na die eerste komen.

En ze zijn zeker zo belangrijk.