zaterdag 3 november 2012

Causaal verband

Met statistieken kan je alles bewijzen. Maar ook goed onderbouwd wetenschappelijk onderzoek kan dingen bewijzen die er niet zijn. Zo circuleert er een studie die aantoont dat lightfrisdranken slecht zijn voor je hart. Een studie uitgevoerd op een hele grote groep mensen toont aan dat de kans op hart- en vaatziekten 48% hoger is als je veel lightfrisdranken drinkt.

Het deed me denken aan onze leraar statistiek in het middelbaar. Hij gaf het voorbeeld van de kleur van je auto en het aantal kinderen dat je hebt. Er bestaat zo geen studie, maar je kan perfect aantonen dat mensen met een grijze wagen meer kinderen hebben dan mensen met meer kleurrijke voertuigen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je vrouw ineens zwanger wordt als je je rode bolide inruilt voor een grijze familiewagen.

Het komt alleen door het gemiddelde leefpatroon van de huisvader. Dat verschilt erg van de twintiger die zijn eerste tweedehands autootje op autozone.be opzoekt. De gemiddelde Vlaamse huisvader heeft ook vaak een firmawagen, en dan is de kleurkeuze op zich al beperkt. Rood en groen zitten niet in het kleurenpallet omdat de restwaarde dan daalt. Als je sowieso al die kleuren kan kiezen binnen je merk, want zelfs daar is de constructeur al op voorbereid.

Met mijn oude dieet was het ook zo. In het Atkinsdieet mocht je veel vetten eten, ook verzadigde. Het is wetenschappelijk aangetoond dat je cholesterol dan verhoogt. Toch bleek later uit verschillende studies dat de mensen die dit dieet volgden geen verhoogde cholesterolwaarden hadden. Dat wil niet zeggen dat we een wondertruuk hadden gevonden. We aten gewoon geen koolhydraten meer. Simpel gezegd lieten we de aardappelen staan en we aten meer vlees en meer groenten. Meer vlees is slecht voor je cholesterol, meer groenten goed. En hup, je was weer in evenwicht.

Uit die periode herinner ik me enkele studies die aantoonden dat melk slecht is voor je botten. Dat was natuurlijk controversieel omdat men al een eeuw beweerde dat het net goed was. Alleen werd er opnieuw gespeeld met de basisregels van de statistiek. Je moet een causaal verband vinden, dus de oorzaak en het gevolg moeten duidelijk aan elkaar gelinkt worden. Door 10000 mensen te ondervragen, de vraag te stellen hoeveel melk ze drinken en hoe vaak ze al in het gips lagen, kwam de studie tot de vreemde conclusie.
Alleen dacht men: als we maar genoeg mensen interviewen is het betrouwbaar. Helaas klopt dat niet, want de mensen die veel melk dronken waren op zich veel bezig met gezondheid. Vandaar veel melk drinken. Maar dus ook meer sporten, en ook meer kans om een been te breken. Als je enkel cola drinkt in je sofa ben je niet gezonder, maar je hebt inderdaad minder kans om een been te breken dan de gezonde melkdrinkende sportman.

Met dit onderzoek over lightfrisdranken en hart- en vaatziekten is het wellicht ook zo. Dat is toch de kritiek die er op komt. Mensen die lightfrisdranken drinken, doen dat vaak om op een eenvoudige manier gewicht te verliezen. Ze moeten niet heel hun eetpatroon omgooien om enkele kilo's te verliezen. Dat zijn wellicht de mensen die om te beginnen ongezonde kant en klare maaltijden eten. En die bevatten te veel zout, en zijn dus slecht voor je hart.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten